Nemen van foto's en vingerafdrukken door politie niet zonder meer toegestaan.
In de financieel-economische strafrechtpraktijk vormt het verhoor van de verdachte niet zelden het sluitstuk van het opsporingsonderzoek. Indien de zaak het toelaat (en dat is regelmatig) wordt de verdachte per brief uitgenodigd naar het politiebureau te komen om aldaar een verklaring af te leggen. Desgevraagd wordt dan in veel gevallen medegedeeld dat de verdachte in beginsel niet zal worden aangehouden.
Sinds een aantal jaar deelt de politie aan de vrijwillig verschenen verdachte mee dat, alvorens wordt aangevangen met het verhoor, vingerafdrukken en gelaatsfoto's moeten worden gemaakt. Dit moet omdat politie en justitie verplicht werken met een zogenoemd strafrechtsketennummer. Argument is dat zonder foto's en vingerafdrukken dit nummer niet kan worden aangemaakt en zodoende de zaak niet kan worden ingestuurd naar justitie.
Iedere inbreuk op de privacy van personen dient een grondslag te vinden in de wet. In artikel 55c lid 2 van het Wetboek van Strafvordering staat deze grondslag voor het nemen van foto's en vingerafdrukken vermeld. Uit dit artikel en de wetsgeschiedenis bij het artikel volgt evenwel niet dat de niet aangehouden verdachte verplicht is mee te werken met het nemen van foto's en
vingerafdrukken. Sterker nog, uit de wet volgt dat foto's en vingerafdrukken worden genomen met het oog op het vaststellen van de identiteit van de verdachte. Bij de hierboven omschreven verdachten weet de opsporing vaak goed wat de identiteit is van de verdachte nu dit doorgaans blijkt uit het onderzoek. Bovendien is het de opsporing die de verdachte zelf uitnodigt. Een enkele blik in het paspoort is dan voldoende om de identiteit van de verschenen verdachte te controleren.
Wees u, als niet aangehouden verdachte, dus bewust van uw rechten als u wordt gehoord. Dit geldt temeer wanneer u als vertegenwoordiger van een verdachte rechtspersoon wordt gehoord. U bent dan zelf geen verdachte, waardoor het nemen van foto's en vingerafdrukken uit den boze is. Dat dit alles maakt dat de politie wellicht een probleem heeft met het insturen van het dossier is vervelend, maar is geen grond waarop een vergaande inbreuk op uw privacy mag worden gemaakt.
Ook als u 'niets te verbergen' hebt, kan niet meewerken in de rede liggen. Immers, als uw gegevens ten onrechte niet verwijderd worden na vrijspraak of sepot, en u op basis van de niet verwijderde gegevens wederom als verdachte wordt aangemerkt, zal de rechter in het huidige strafrechtklimaat een dergelijke vormfout al snel als ondergeschikt afdoen.
